АРТЪАУЫЗ

АРТЪАУЫЗ
Существо, создавшее зло, насекомых и гадов помимо воли Бога. В наказание за это оно привязано к Луне.
Мæйрухс æхсæв цалхыдзаг Мæймæ биноныг куы ныккæсай, уæд ыл адæймаджы цæст цыдæр æндæрджы хуызæн равзары. Уый уæйыг у, зæгъгæ-иу, дзырдтой хистæртæ кæстæртæн. Йæ ном Артъауыз. Адæмы знаг, фыдгæнæг. Уый тыххæй йæ Хуыцауы фæндонмæ гæсгæ Уацилла æфсæн зæгæлтæй ныххуыдта Мæймæ, йæ тымбылæджы куыд бацыд, афтæ. Уæлæ йæ сæр, йæ гуыр, йæ къæхтæ, зæгъгæ-иу, къухæй амыдтой. Артъауыз куы раирвæза, уæд адæмы бахæрдзæн. Цæмæй ма раирвæза, уый тыххæй алы куырд дæр хъуамæ уæлдай цæф кодтаид йæ хъæсдарæг. Æмæ куырдтæн уый сси æгъдау. Артъауызы тыххæй ис ахæм таурæгъ: «Хуыцау сфæлдыста цыппар хорзы: се 'ппæты сæйраг – Артъауыз, иннæ – лæг, иннæ – фыс, иннæ – мæнæу. Лæг æмæ фыс æмæ мæнæуæн семæ сфæлдыста фæйнæ хæйрæджы. Гъе ныр æртæ хорзæн семæ ис æртæ хæйрæджы, æмæ сыл фæсмон кæны Хуыцау: «Куы нæ сæ сфæлдыстаин фæлтау».
Уыдон цавæр хæйрæджытæ сты? Лæгæн – ус йемæ, фысæн – сæгъ, мæнæуæн – сысылы.
Артъауыз нын хорзæн фæлдыст уыд бæргæ, фæлæ адæмты ардыдта иууыл зыгъуыммæдзинадыл. Уæд Хуыцау Уациллайæн загъта, Артъауызы куыд сласа йæхимæ. Уацилла арвыл авæрдта мигъы сыг, ныкъкъæрцц æй ласта æмæ Артъауызы фелвæста йæхимæ. Хъуамæ йæ бабастаиккой Мæйы мидæг. Уæд Артъауыз фелвæста йæ дыууæ къухы дзаг хуыртæ æмæ дуртæ, ракалдта сæ æмæ загъта: «Уым цал муры ис, уал змæлæджы фестут, баззайут зæххон адæмæн фыдбылызæн».
Уæд æй Мæйы мидæг æфсæйнаг зæгæлтæй ныххуыдтой. Уыцы хуыртæ æмæ дуртæ фестадысты, зæххыл æнæххуыс змæлæг чи ис, уыдон: кæлмытæ æмæ бындзытæ, хъæндилтæ æмæ цъиутæ.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Полезное


Смотреть что такое "АРТЪАУЫЗ" в других словарях:

  • Артъауыз — см. Артъауыз – перевод Артъауыз (Артъауаз) – Хуыцауы коммæ чи нæ бакастис, æмæ уый тыххæй мæйы мидæг æфсæн зæгæлтæй кæй ныххуыдтой æмæ зæдтæ кæй хъахъхъæнынц, ахæм фыдбылыз ирон мифологийы. Цæмæй Артъауыз ма аирвæза æмæ адæмæн мацы фыдбылыз скæна …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Артъауыз – перевод — см. Артъауыз Артъауыз – в осетинской мифологии злой дух, за ослушание бога прикованный к луне и находящийся там под охраной зедов. Чтобы Артъауыз не вырвался и не навредил людям, каждый кузнец во время работы должен был один раз ударить молотом… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • А — Æ Б Г Д Дж Дз Е З И Й К Къ Л М Н …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи — Этнография и мифология осетин АЛФАВИТОН АМОНÆГ Абырджыты æвзаг Авд дзуары Авдæнмæ фидыд Авункулат Агдар Аза бæлас …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • СТЪАЛЫТЫ ÆМÆ ÆРВОН ФÆЗЫНДТЫТЫ НÆМТТÆ — Названия звезд и небесных явлений АЛФАВИТОН АМОНÆГ АВД ХОЙЫ АРВ АРВАСТÆУ АРВÆЙ ÆРХАУГÆ ДУР АРВÆРДЫН АРВЫ ЗЫЛД …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»